Naam boven alle namen

IK BEN.

Dat is Gods naam.

En wie ben jij? (Dàt zou ik wel graag eens weten, wie jij bent, wie jij echt bent. Als predikant heb ik het voorrecht hier en daar over een muurtje te mogen kijken…)

Wie ben jij?

Als wij die vraag beantwoorden, moeten we altijd aan die ‘Ik ben’ iets toevoegen.

Ik ben Adrie of Eloïse.

Ik ben bakker of belastingcontroleur.

Ik ben een aangenaam mens of een tegendraads karakter.

Ik ben een geboren Vlaming of een wereldburger.

Ik ben in staat om grootste dingen te realiseren of ik ben iemand die het niet te hoog zoekt…

Wij kunnen niet zeggen: ‘Ik ben’, zonder meer.

Bij God ligt dat anders. God heeft niets nodig. Hij is. Hij bestaat op zichzelf. JHWH. Dat zijn de vier letters van zijn on-uit-sprekelijke naam. En dan bedoelen we niet onuitsprekelijk omdat er geen klinkers tussen staan (JHWH), maar juist omgekeerd, omdat de naam zo heilig was, heeft men er nooit klinkers tussen gezet, zodat mensen hem niet zouden uitspreken.

Je kent vast wel mensen die een huiver hebben om iets kwaads uit te spreken, omdat ze bang zijn dat het hen zal overkomen. Zo, maar dan in de goede zin en vol ontzag, zo verging het de naam van God.

Voor ons, in onze tijd, is dat niet meer zo goed te verstaan. We noemen mensen snel bij hun voornaam, spreken aan met je en jij, de dokter, de leraar en de predikant staan niet meer op een heilige sokkel…  Zelfs de koningen krijgen elk jaar een rapport. Dat van koning Filip was net nog iets minder flatterend dan dat van Willem-Alexander…  En in de media kan ieder mens van zijn troon vallen.

Laatst schreef ik nog e-mails naar verschillende schooldirecteuren. De een ken ik al wat beter dan de ander – heb je dat ook, dat je een mail begint met ‘beste leon’ en wanneer blijkt dat het over een gevoelige kwestie gaat, dan delete ik ‘beste leon’ en wijzig de tekst naar ‘beste directeur’. – Sommige mensen doen dat bij predikanten ook. Als er stat ‘geachte dominee’, dan vind ik het spannend…

Maar door dat meer vertrouwelijk met elkaar omgaan en door een voortgaande democratisering – iedereen is gelijk - , is het moeilijk om überhaupt nog ‘ontzag’ te hebben. Zeker ook voor God!

Vroeger had dag ontzag voor God overigens een veel deftiger naam: de ouderen onder ons weten dat zeker: zij hoorden voortdurend over ‘de vreze des Heren’.

En dat betekent niet dat je de bibber moet hebben als je ‘onze Vader’ bidt. Nee, de vreze des Heren is een bewustzijn van wie God is, van hoe heilig Hij is en dat Hij die heiligheid ook van ons verwacht.

En waarom zou je dat ontzag voor God dan hebben? Moeten we God ook niet gaan democratiseren?

Het is in de Bijbel geen geheim…

wanneer je ontzag voor Hem groeit, wordt Hij groter voor jou en een grotere God kan meer doen, kan meer, veel meer invloed hebben in je leven, dan een God die je meestal links laat liggen. Dat is met mensen ook zo. Mensen die je vaak ontmoet, kunnen veel meer voor je betekenen dan mensen die je liever mijdt. Dat moeten we goed begrijpen vooraleer we God allerlei beschuldigingen toeroepen. Hoe snel gaat dat niet: je speelde een wedstrijd en je was er bijna, je ging winnen, maar op het laatst struikelde je – hoe is het mogelijk – hoe is het gods-mogelijk – God waarom stond je niet tot het einde aan mijn zijde?

God stond in elk geval aan je zijde, Hij staat altijd aan onze zijde, als een goede een trouwe vader, maar misschien zat jij net te vroeg met je hoofd in de overwinning waardoor je de hindernis voor je voeten niet meer zag…

Voor Jezus was God alles, en Hij kon alles overwinnen, zelfs de dood.

Voor Paulus was God alles en hij kon alles overwinnen en hij stopte niet, nooit met zijn werk voor de Heer.

De koorleider die psalm 84 schreef, kende een grote God. Hij proefde dagelijks van Zijn aanwezigheid, het was als samenkomen met een Vriend, met een machtige, maar tegelijk ook oprechte Vriend…

Zou je dat eigenlijk ook niet willen? Dat je van het ene op het andere moment gewoon rustig bij de Heer kon aankloppen om op adem te komen, dat je daar met een grote liefde, met een enorme gastvrijheid en een grote hap humor ontvangen wordt…

Ik heb goed nieuws voor u.

Zijn deur staat open!

Is uw God aanspreekbaar? De meeste mensen weten theoretisch wel dat God van ons houdt, maar als er geen “dichtbij” is, geen “ontmoeting”, geen “gesprek” met God, dan zie je daar weinig van van Gods liefde.

De psalmist beschrijft de ontmoeting met God als een binnenkomen bij Hem.

Zie je ’t voor je? Een miniklein kaboutertje, een grasspriet hoog, die voor de reuzenpaddenstoel staat van de Grote God en voor wie de deur opengaat, die vrolijk binnenwandelt in het warme huis van God en daar welkom wordt geheten als Zijn kind.

Van verlangen smacht mijn ziel…

Mijn hart en mijn lijf roepen om de levende God…

Ziet uw dagelijks gebed er ook zo uit?

Of liggen er nog uitdagingen?

Dat is waarom één van de vruchten van de Geest ‘blijdschap’ is. Wanneer je regelmatig bij God binnenwandelt – niet alleen maar even aan het venster zwaaien hé - … dan springt je hart op, dan warm jij helemaal op en - of je wilt of niet - je wordt een blij mens!

De psalm drukt het zo mooi uit: Gelukkig wie bij U hun toevlucht zoeken, met in hun hart de wegen naar U. Trekken zij door een dal van dorheid, het verandert voor hen in een oase; rijke zegen daalt als regen neer (zegen!!). Steeds krachtiger gaan zij voort!

Krijg je er geen zin in? Wil je ’t leren? Zoek iemand die het jou kan leren.

Het is echt niet onbereikbaar!! Het vraagt oefening. Oefening. Oefening.  Maar het ligt voor ons open, voor elke mens, voor elke mens, want God heeft jou lief!

De psalmist noemt God bij zijn grote namen.

De naam die eruit springt is ‘De HEER van de hemelse machten’. In andere vertalingen de HEERE der heerscharen of de HEERE Sebaoth.

Dat is ook al iets waar we het in onze Westerse wereld moeilijk meehebben. God, tot daaraan toe. Veel mensen die zich niet echt gelovig noemen, stellen zich er wel iets bij voor. God is dan een kracht, een energie, een levensbeginsel…  Dat wordt in de Bijbel ook allemaal over God gezegd. Maar ook: de Heere Sebaoth, de Heere der heerscharen – een heer is een leger, de Romeinen hadden heerbanen, dat waren wegen waarop het leger zich snel kon verplaatsen.  God is Heer. Hij leidt – als wij toestaan – ons leven. Dan is hij pas echt Heer. En Hij is niet alleen de Heer van ons leven, maar ook van allerlei machten en krachten en van engelenscharen, waar wij ons veel minder bij kunnen voorstellen. De meeste mensen die engelen gezien hebben, waren stervend. Dat is een heel troostrijke ervaring voor stervenden, om engelen te zien, die hen begeleiden.

Maar wie stuurt die engelen aan? God! Af en toe zijn er mensen die engelen gezien hebben na een gebed, dat bv engelen werden gestuurd om iemand te genezen na een gebed.

Maar er zijn tal van machten en krachten en engelenscharen, waar wij geen idee van hebben. De aarde is bevolkt, maar de hemel ook!

Heere der heerscharen. Het zijn legers van de Heer, die voor ons strijden. Zij weten heel goed dat ons leven een strijd is, tegen onze grote en kleine verslavingen, tegen omstandigheden die ons geen goed doen, tegen aanvallen op onze gezondheid, er is een strijd in gebroken relaties, een strijd van onze wil om te geloven tegen een wereld die ons er steeds en steeds weer van afhoudt…    Maar de heerscharen van God, de legers van God strijden met ons mee.

Er zitten nog veel Godsnamen verborgen in psalm 84. De levende God – prachtig, God leeft, je kunt Hem echt ontmoeten, Hij spreekt, Hij wekt inspiratie in je op.

Mijn koning en mijn God, schrijft de psalmist. God is Koning. Hij regeert. Hij heeft het al, alles in Zijn handen. Daarom mogen wij ons veilig voelen in ons leven, ook al worden we van alle kanten bedreigd. Hij regeert.

God van Jakob, lezen we ook, duizenden jaren generaties zijn getuige van Hem. God ons schild; ons schild beschermt ons tegen aanvallen. Wanneer je collega jou onderuit wil halen, wanneer een vriend je verraadt of jou vergeet… , wanneer je verleid wordt om je van God niets meer aan te trekken of om een depressie in te glijden.  God is daar. Zijn schild verdedigt ons tegen die giftige pijlen.

God is een zon en een schild. Hij is ook ons licht, wanneer we door het donker gaan, wanneer we ’t allemaal niet goed meer weten, wanneer de twijfel over ons komt, de angst, de zorgen. Hij is ons licht. Zijn woord werpt een ander licht op ons pad, waardoor wij weer gaan zien! En zoals dat bij kleine kinderen gaat, die ’s nachts bang zijn van monsters onder hun bed, maar tot rust komen wanneer het licht wordt aangestoken, zo gaat het ook bij ons, wanneer we bij God binnenkomen en merken hoe machtig Hij is. Hij is zo groot, zo groot, dat Hij de kwade krachten met een vergrootglas moet gaan zoeken. – Daarom heb je best ontzag, daarom heb je best een grote God!

De conclusie is logisch: Heer van de hemelse machten. Gelukkig de mens die op U vertrouwt!

We hoorden vele namen van God: zon, schild, licht, koning, de levende God… Ik weet niet hoe U God aanspreekt in uw gebed. Dat is voor iedereen een beetje verschillend. Een tijdlang bad ik ‘Eeuwige’, nu veelmeer Vader, omdat ik overtuigd raakte van zijn vaderlijke trouw en liefde.

Veel mensen bidden tot Jezus. En als mensen met ‘Lieve Heer’ beginnen, dan weten ze soms niet of ze Jezus of God aanspreken en wat is het verschil ook…

Daarover onderwijst ons Filippenzen, de tekst waarin we de naam Jezus en Jezus Christus te lezen krijgen, en waarbij iets héél bijzonder gezegd wordt over die naam: God gaf Jezus een naam die boven alle namen is.

Jezus…  dat is Grieks en later Latijn…  Hij heette natuurlijk Jesjoea in zijn eigen taal.

Jesjoea komt van J-SH-) , een stam die betekent: redden, helpen, genezen, gezond maken, veilig maken, bewaren, behouden, vrijmaken, verdedigen, verlossen…

Er zijn mensen die zeggen: Jezus is het antwoord op alles. En wij, kritische protestanten halen dan onze neus op en zeggen dat dat wel heel gemakkelijk is. Maar dat is ook een gemakkelijk antwoord van onze kant.

Want Jezus’ naam – verkorte vorm van Jehoshoea - betekent God redt. God redt, God geneest, God bevrijdt, God verlost, God maakt veilig, God bewaart, God behoudt, God verdedigt, God verlost…

Zie je de verhalen voor je… het evangelie van Jezus die geneest, die bevrijdt, die bewaart, die verlost, die redt…

De naam Jezus op zich is al een belijdenis.

En nu wordt het spannend. We nemen de Filippenzenbrief erbij.

Wat lezen we daar voor interessants over Jezus:

• Hij die de gestalte van God had…
• Maar Hij hield er niet aan vast en deed er afstand van
• Hij werd gelijk een mens, een dienaar, staat er
• En hij werd gehoorzaam tot in de dood – we zien Hem steeds maar afdalen – hij werd in een graf gelegd

• Maar dan staat er: Daarom heeft God Hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat. Jezus Christus.
• God redt, God geneest. Jezus heeft ons God laten zien.
• Niet God zijnde – dat was makkelijk geweest, om wat te toveren, maar hij heeft God afgelegd om mens te zijn en om God uit te stralen, om ons te tonen wie God is. De mooiste naam van God is Jeshoea, Jezus!

Maar hoe ging dat dan? Hij was een gewoon mens, maar toch niet de eerste de beste…    Hij was een gewoon mens, die bij zijn doop vervuld werd door de Geest. De eerste tekst die we lazen deze morgen, zegt het heel mooi: Heel de volheid van God is in Hem gaan wonen.

In de psalmen staat het al: God is mijn verlossing. God is mijn Jezus.

En als mensen zeggen dat het antwoord voor alles in Jezus ligt, dan gaat het daarop terug. Ben je ziek, wil je genezing, ben je verdrietig, wil je troost, ben je bang, wil je redding, ben je boos, wil je verlossing, ben je gebroken, wil je geheeld worden en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Ga dan tot Jezus. De naam van Jezus is een naam boven alle namen, omwille van de kracht die hij ons verleent.

Hij heet Christus, Gezalfde, dat wil zeggen: door Gods Geest bewoond. Wij heten christenen, gezalfden. Wij mogen sterk zijn , omdat Hij in ons woont. En daarom is het ook niet moeilijk bij Hem aan te kloppen.

Gelukkig wie bij de Heer hun toevlucht zoeken,

Met in hun hart de wegen naar Hem.

Trekken zij door een dal van dorheid,

Het verandert voor hen in een oase;

Rijke zegen daalt als regen neer.

Steeds krachtiger gaan zij voort!